Jak widzi nasz mózg?
Jeśli kiedykolwiek zastanawiałeś/aś się nad neurobiologicznymi korelatami widzenia, to ten artykuł jest dla Ciebie!
Podstawowymi strukturami anatomicznymi, które umożliwiają odbiór bodźców świetlnych ze środowiska są gałki oczne. Zbudowane są one z trzech warstw komórek pełniących odmienne funkcje. Najbardziej zewnętrznie znajduje się twardówka, która chroni oczy przed uszkodzeniami. Warstwa środkowa to naczyniówka, która odpowiada za ukrwienie gałki ocznej. Najbardziej wewnętrznie znajduje się natomiast siatkówka, która składa się z komórek światłoczułych – czopków i pręcików. To właśnie one umożliwiają nam, odpowiednio, widzenie barwne i widzenie przy słabym oświetleniu.
Rys. 1 – Warstwowa budowa siatkówki
Sygnał ze zdepolaryzowanych fotoreceptorów przekazywany jest do kolejnej warstwy komórek ulokowanych w siatkówce. Znajdują się tam komórki dwubiegunowe i horyzontalne, a także komórki amakrynowe i neurony zwojowe (rys.1). W tym miejscu dochodzi do przekształcenia sygnału chemicznego na elektryczny oraz zostaje zainicjowany potencjał czynnościowy, który przekazywany jest za pośrednictwem nerwu wzrokowego do skrzyżowania wzrokowego (rys.2).
Rys.2 – Droga wzrokowa
Na poziomie skrzyżowania wzrokowego dochodzi do wymieszania wiązek neuronów pochodzących z obu oczu, a następnie przekazania sygnału, zarówno po prawej, jak i po lewej stronie mózgu, do struktury międzymózgowia zwanej ciałem kolankowatym bocznym (rys.2).
W ostatnim etapie aksony neuronów ciała kolankowatego bocznego zaczynają tworzyć pasma włókien zwane promienistością wzrokową. Biegnie ona ponownie po obu stronach mózgu do płatów potylicznych kory mózgowej, gdzie dochodzi do analizy bodźców docierających do naszego oka. Dopiero w pierwszorzędowej korze wzrokowej informacja świetlna interpretowana jest w kontekście koloru, ruchu czy kąta nachylenia.
Autor: Suri Stawicka